Pendname - Feridüddin-i Attar

ATTAR’IN ÖGÜTLERİ

ESİRGEYEN VE BAĞIŞLAYAN TANRI ADIYLA

Sayısız hamd ve minnet bir avuç toprağa iman ışığı veren eşsiz Tanrı’ ya yaraşır. Âdem’ in bedenindeki ruhu üfleyen, Nuh’un tufandan kurtaran odur. Ad kavminin cezasını vermek için kahrıyla fırtınaya emir veren odur. Lütfünü gösterince sevgilisi (İbrahim)’ e ateşi gül bahçesi yaptı.
Seher vaktinde Lut kavminin altının üstüne çeviren yine o padişahtır. Onun tarafına bir düşman (Nemrut) ok atmış fakat bir sivrisinek bu düşmanın işini bitirmeye kafi gelmiştir. Düşmanı (Firavun)’ u denizde boğan mermer taşının içinden (Salih Peygamberi gerçeklemek için) deve çıkaran odur. O kudretli ve ebedi olan Allah inayet buyurunca Davud’un elinde demir mum gibi oldu. Süleyman’a mülk ve sultanlık verdi, şeytan ve peri onun mührüne (fermanına) boyun eğdi.
Eyyub’ un teninden böceklere azık verdi, Yunus’un bedenini balığa bir lokma yaptı. Bir kulun (Zekeriyya Peygamberin) başına destere indirir, başka bir kulun başına taç giydirir Sultan odur. Her ne dilerse onu yapar, isterse cihanı biran içinde yok eder. Sultanlık ona aittir. Hiç kimsenin ondan hesap sormaya gücü yetmez. O birine nimet ve hazine bağışlar, ötekine acı ve zahmet verir.
Birine iki yüz kese altın ihsan eder, berikki ekmek hasretiyle can verir. Biri sincap ve samur kürkler giyinir, öteki tandırda çıplak yatar. O biri atlas ve seccadeler üzerinde oturur. Beriki buz gibi düşkünlük toprağında yatar. Bir tanesi bin naz ve izzetle taht üzerine kurulmuş, öteki yoksulluktan ağzı açık bir halde. Göz açıp kapayıncıya kadar cihanı birbirine çarpar, burada söz söylemeye hiç kimse güç yetiremez.
O öyle bir Tanrı’dır ki hava kuşlarına balığı azık yapar, kullarına şahlık devleti verir. Babasız çocuk (İsa) doğurtan, beşikteki yavruyu konuşturan odur. Yüz yıllık ölüyü (Uzeyr) diriltir. Bunu Tanrıdan başka kim yapabilir? Öyle bir yaratıcıdır ki çamurdan sultanlar çıkarır, yıldızlarla şeytanları taşlar. Kuru topraktan otlar bitirir. Gökleri de O korur.
Mülkünde ortakçısı ve benzeri yoktur. Sözlerinde ses ahenk bulunmaz.
PEYGAMBERLERİN ULUSU HAZRETİ PEYGAMBERLE DÖRT HALİFEYİ ÖĞÜŞ
İki cihanın ulusu, peygamberin sonu olan Yüce Peygamber ötekilerden sonra geldi. Fakat önce gelenlere iftihar örneği oldu. O cihana gelince dokuz felek kendisine miraç, nebilerle veliler ona muhtaç oldu. Varlığı alemlere rahmet getirdi. Bütün yeryüzü ona mesçit oldu. Dostları Ebubekir’le Ömer oldu. Parmağının ucu ile Ay’ı iki parça etti.
Biri ona, gizlendiği mağarada yoldaşlık etti. Öteki de gerçek dostlar kafilesinin başbuğu oldu. Osman ile Ali de ona yoldaş oldukları için alemde Veli’lik mertebesine yükseldiler. Bunlardan Osman haya ve ilim hazinesi, Ali ilim şehrinin kapısı oldu. İnsanların en hayırlısı olan O hak peygamber ki öz ve temiz amcaları Hamza ile Abbas idi. O Peygambere ve onun evlat ve yoldaşlarının hepsine bizden her an yüzlerce dua ve selam olsun.
DİN İMAMLARI İLE MÜÇTEHİTLERİN MENKİBELERİ
(Allah hepsinden hoşnut olsun)
O önderler ki (din bahisleri üzerinde) içtihat ettiler, hakkın rahmeti hepsinin ruhlarına erişsin. (Birisi) İmam Ebu Hanife, o seçkin peygamber ümmetlerinin kandili idi. Hakkın ihsan ve rahmeti onun canına yakın olsun. Çömezlerinin ruhları şad olsun. Dostu kadı imam Ebu Yusuf ile imam Muhammed idi. İhsan ve minnet sahibi Tanrı onlardan razı olsun. Ötekiler İmamı İdris-üş-şafii ile imam Malik ve Züfer’dir ki onlardan Muhammed dini kuvvet ve ziynet bulmuştur.
Ruhları cennet kürsüsünde şad olsun, din sarayı onların bilgisinden bayındır olsun.

Feriddüdin-i Attar